Ποιος είναι ο παράγοντας που πυροδοτεί τη γήρανση;
Οι θεωρίες που εξηγούν τη γήρανση γίνονται όλο και περισσότερες, λόγω της επιθυμίας του ανθρώπου να κατανοήσει τις βιολογικές διεργασίες που καθορίζουν τη χρονική διάρκεια και την ποιότητα της ζωής. Οι θεωρίες γήρανσης προσπαθούν να εξηγήσουν τους μηχανισμούς που κρύβονται πίσω από την απώλεια της φυσικής ανθεκτικότητας, την αυξημένη ευπάθεια σε διάφορα νοσήματα και τις άλλες σωματικές και νοητικές αλλαγές που συνοδεύουν το γήρας.
Τα βιολογικά συστήματα είναι τόσο περίπλοκα που καμία μεμονωμένη θεωρία δεν είναι ικανή να εξηγήσει πλήρως τους μηχανισμούς της γήρανσης.
Το γενετικό υπόβαθρο πιστεύεται ότι καθορίζει κατά το 1/3 τη διάρκεια ζωής.
Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες επηρεάζουν την έκφραση του γενετικού κώδικα, ενισχύοντας ή καταστέλλοντας συγκεκριμένα γονιδιακά γνωρίσματα.
Η διατροφογενωμική αποτελεί τον τομέα που εξετάζει την αλληλεπίδραση γενετικής και διατροφής. Αυτό το γνωστικό αντικείμενο συμβάλλει στην προαγωγή της υγείας στις προχωρημένες ηλικίες, προσαρμόζοντας τις παρεμβάσεις σε συγκεκριμένους παράγοντες κινδύνου όπως πχ προσθέτοντας ω-3 λιπαρά οξέα στη διατροφή σε μια προσπάθεια ενίσχυσης των ελεγχόμενων από γονίδια αντιδράσεων του οργανισμού στη φλεγμονή.
Η σύνθεση του σώματος αποτελεί έναν ακόμη τομέα που αναδεικνύει τις αλληλεπιδράσεις ανάμεσα στα γονίδια και στο περιβάλλον.
Ενώ το ύψος και το βάρος αποτελούν σε μεγάλο βαθμό γενετικά προγραμματισμένα χαρακτηριστικά, ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να ελέγξει σε κάποιο βαθμό τη διατροφή του, τα επίπεδα της δραστηριότητάς του καθώς και την έκθεσή του σε άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες (όπως το κάπνισμα) που καθορίζουν τη σύνθεση του σώματός του στη μετέπειτα πορεία της ζωής.
Η κατανόηση του μηχανισμού γήρανσης του ανθρώπινου οργανισμού βοηθά στη διάκριση ανάμεσα στις επιπτώσεις των παθήσεων που συνοδεύουν τη γήρανση και στις μεταβολές που παρατηρούνται φυσιολογικά με την πάροδο της ηλικίας.
Η κατανόηση αυτή μπορεί να καθοδηγήσει την πρόληψη, οδηγώντας τελικά στη συμπίεση της νοσηρότητας και της θνησιμότητας.
Η υγιής γήρανση σχετίζεται με συνέχιση της ψυχοκοινωνικής, προσωπικής, ηθικής, γνωσιακής και πνευματικής ανάπτυξης.
